Korte geschiedenis van de Loge
Viglius van Aytta
Weinig Friezen hebben zo’n belangrijke bijdrage aan de Europese cultuur geleverd en zoveel invloed uitgeoefend op de politieke en geleerde wereld van hun tijd als Viglius van Aytta. Zijn leven omspant een groot deel van de in beweging zijnde zestiende eeuw. Overal en direct werden zijn bijzondere intellectuele begaafdheden en persoonlijke kwaliteiten herkend. In zijn jonge jaren groeide hij al snel uit tot een befaamd Europees rechtswetenschapper.
Hij studeerde en doceerde aan de universiteiten van Leuven, Dôle, Avignon, Valence, Bourges, Bazel, Padua en Ingolstadt. In die hoedanigheid kwam hij in contact met talrijke grootheden in Europa, onder wie Erasmus. Keizer Karel V had hem zelfs graag gezien als opvoeder van zijn zoon Filips II. Viglius’ droom was een leven in dienst van de wetenschap, de filosofie, de schone letteren. Het lot besliste anders. Precies halverwege zijn leven, in 1542, werd hij door keizer Karel V naar het Brusselse hof geroepen om zijn buitengewone talenten in dienst te stellen van politiek en diplomatie. Onmiddelijk ontpopte hij zich tot een sleutelfiguur in het bestuur van het Habsburgse rijk in de Nederlanden.
Niet alleen vele jaren als voorzitter van de Geheime Raad, maar ook als voorzitter van de Raad van State. Alle ons bekende figuren uit die woelige periode, zoals Willem van Oranje en de graven van Egmond en Hoorn, zaten bij hem aan tafel. Decennialang bevond hij zich in het centrum van de macht. Bij alle historische gebeurtenissen, verdragen en regelingen van 1542 tot 1577 valt zijn hand te bespeuren.
Voor het grote publiek is Viglius echter nog steeds een onbekende naam. Mogelijk heeft het te maken met zijn weerzin tegen de Reformatie. Als Erasmiaans humanist was Viglius op godsdienstig terrein weliswaar mild en verdraagzaam, maar tegelijkertijd geloofde hij in de almacht van de vorst, die ingebed moest worden in een goed georganiseerd staats- en rechtssysteem. Wat hij vreesde gebeurde: de Reformatie zorgde voor diepe politiek-religieuze conflicten die de samenleving van de Nederlanden ontwrichtten en uiteen deden vallen. Viglius ligt begraven in de Sint-Baafskathedraal te Gent. Zijn praalgraf in de Sint-Nicolaaskapel herinnert tot op vandaag op indrukwekkende wijzen aan deze Friese Europeaan.
